Iedereen heeft weleens extra geld nodig, bijvoorbeeld voor een verbouwing of een nieuwe auto. Het is makkelijker en sneller om geld te lenen dan om ergens voor te sparen. Maar hoeveel kun je lenen? Dat is afhankelijk van verschillende factoren.
Kredietverstrekkers bepalen in 3 stappen jouw maximale leenbedrag. Eerst wordt de leennorm berekend. Vervolgens wordt de leencapaciteit bepaald. Tot slot wordt jouw maximale leenbedrag berekend met een eenvoudige formule.
Je kunt ook heel gemakkelijk zelf jouw maximale leenbedrag berekenen, dan weet je direct waar je aan toe bent.
Wat is de leennorm?
Met de leennorm wordt het bedrag bedoeld dat je elke maand minimaal over moet houden om van te leven na de betaling van een aflossing op een krediet plus de rente. Kredietverstrekkers berekenen bij de aanvraag van een lening de leennorm die op jouw situatie van toepassing is. Dit doen zij om te voorkomen dat je meer geld leent dan eigenlijk verantwoord is in jouw financiële situatie. Op die manier wordt de kans op financiële problemen als gevolg van de lening met aflossingsverplichting zo klein mogelijk gemaakt. De leennorm wordt berekend aan de hand van je inkomen, gezinssituatie en woonsituatie.
Leennormen 2021
De Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN) stelt elk jaar opnieuw de regels voor het bepalen van de leennorm vast. Deze zogenaamde VFN norm wordt door kredietverstrekkers gebruikt om de leennorm van consumenten die een lening aanvragen te berekenen. Met de leennorm kunnen zij vervolgens de leencapaciteit en het maximale leenbedrag bepalen. De VFN heeft voor 2021 de volgende bedragen vastgesteld:
| Gezinssituatie | Norm bij koopwoning | Norm bij huurwoning | Opslagpercentage |
| Alleenstaande | €1.181 | €1.071 | 15% |
| Alleenstaande met kinderen | €1.842 | €1.732 | 12,5% |
| Stel | €1.673 | €1.562 | 12,5% |
| Stel met kinderen | €2.140 | €2.030 | 10% |
Daarnaast is voor de berekening van de leennorm het minimuminkomen nodig dat jaarlijks door het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD) wordt bepaald. In 2021 is het minimuminkomen vastgesteld op €1.523.
Leennorm 2021 berekenen
Om de leennorm te berekenen, wordt er aan de hand van het inkomen, de woonsituatie en de gezinssituatie een inkomensafhankelijke opslagpercentage bepaald. Heb je een eigen woning, dan is de basisnorm hoger dan bij een huurhuis. Heb je een gezin, dan heb je een lager opslagpercentage. Is jouw inkomen lager dan de basisnorm? Dan kun je geen lening afsluiten. Dit is wettelijk bepaald.
Leennorm berekenen formule
Je kunt ook heel eenvoudig zelf de leennorm berekenen die op jouw situatie van toepassing is. Dit wordt namelijk gedaan met de volgende formule:
Leennorm = basisnorm + (opslagpercentage x (inkomen – minimuminkomen))
Rekenvoorbeeld
John wil graag een consumptief krediet afsluiten van €8.000 om een nieuwe auto te kopen. Hij is single, woont in een huurhuis en heeft een inkomen van €2.000 per maand. Stel dat John zijn leennorm wil berekenen, dan ziet de formule er als volgt uit:
€1.071 + (15% x (€2.000 – €1.523) = €1.142,55
Dat betekent dat John bij het afsluiten van een lening na het betalen van de aflossing en de rente minimaal €1.142,55 over moet houden om aan zijn andere financiële verplichtingen te kunnen voldoen.
Leencapaciteit berekenen formule
Als je de leennorm kent, kun je ook jouw leencapaciteit berekenen. De kredietverstrekker kijkt bij het bepalen van jouw leencapaciteit naar al jouw vaste lasten. Op die manier kan er bepaald worden tot welk leenbedrag een lening financieel verantwoord is. Onder de vaste lasten vallen onder andere de huur of hypotheek, vervoerskosten, de kosten voor kinderopvang, alimentatieverplichtingen en aflosverplichtingen voor al aanwezige kredieten. Al deze kosten worden van de leennorm afgetrokken om jouw leencapaciteit te berekenen:
Leencapaciteit = leennorm – vaste lasten
Rekenvoorbeeld
Stel dat John uit bovenstaand voorbeeld elke maand €950 aan vaste lasten heeft. Dan ziet de formule er als volgt uit:
€1.142,55 – €950 = €192,55
De leencapaciteit van John is dan €192,55 per maand.
Maximaal leenbedrag berekenen
Weet je de leennorm en de leencapaciteit, dan kun je tot slot berekenen of geld lenen voor jouw gewenste droomauto of verbouwing mogelijk is. Voor de berekening van het maximale leenbedrag hanteren kredietverstrekkers een hele simpele formule. Je mag namelijk maximaal 50x je leencapaciteit lenen. Je moet namelijk maandelijks in staat zijn om minimaal 2% van het leenbedrag af te lossen. De formule is als volgt:
Maximaal leenbedrag = leencapaciteit x 50
Rekenvoorbeeld
Het maximale leenbedrag van John is:
€192,55 x 50 = €9.627,50
Het is dus voor John financieel verantwoord om €8.000 voor een nieuwe auto te lenen, hij kan zelfs nog een hoger leenbedrag kiezen. Gaat hij maximaal lenen, dan moet hij maandelijks minimaal 2% = €192,55 aflossen.
